De volgende tien jaar - op de radio

Zaterdag 2 januari mocht ik, samen met Eva Brems, bij de onvolprezen Werner Trio (Klara) komen praten over wat de toekomst brengt. Herbeluister hier de uitzending.

Tijdens 'Trio' gebeuren er onverwachte dingen, omdat mensen lang aan het woord blijven en live moeten praten. Bovendien houdt Trio het gesprek stevig in de hand en heeft hij een geheim wapen voor noodgevallen: hij draait dan een plaatje. Werner Trio is immer nieuwsgierig, bereidt zich goed voor en weet hoe radio werkt. 'Trio' op zaterdagochtend is het beste gesproken radioprogramma in Vlaanderen.

En maar goed ook dat Werner Trio zijn vak kent, zeker voor mij. Ik heb een eerder bescheiden talent om madame Soleil te spelen. Pratend over de toekomst, op basis van mijn tekst 'Tien jaar traagheid', viel het me op dat ik te veel moralistische uitspraken doe. Een onprettige vaststelling voor iemand die daar een bloedhekel aan heeft. Het moralisme uit de machine halen is nu net een van de redenen om het motoronderhoud te doen. Vade retro Kant.

De eindejaarskranten en -tijdschriften zijn helaas weer gevuld met moralistische bagger, over ons ecologisch gedrag, over de media, over de kleur van ons ondergoed. In het beste geval is dit het bewijs dat mensen alleszins het status quo verwerpen, hun lot in eigen handen willen nemen, verandering nastreven. In het slechtste geval maken mensen een omweg langs de doodlopende straten uit ons recente verleden. Om onze toekomst te verzekeren zullen we veel meer moeten doen de categorische imperatief volgen. Een van de opmerkelijkste eindejaarsstukken in dat opzicht is een editoriaal van Serge Dassault in Le Figaro van zaterdag 2 januari. Die Dassault, een machtige Franse tachtigplusser die in de Forbes top 100 staat, is baas van Socpresse. Politiek hoort hij bij de UMP. Met Dassault wordt niet zelden de draak gestoken, omdat hij nogal excentriek uit de hoek durft te komen. Ook in dit editoriaal, waarin hij oproept de loonkost radicaal te verlagen, langer te werken en meer te automatiseren. Het gebeurt toch eerder zelden dat de baas van een persgroep zijn lezers rechtstreeks toespreekt (iemand als Thomas Leysen spreekt zich bijvoorbeeld als voorzitter van het VBO ook uit over economie en samenleving, maar houdt die uitspraken strikt gescheiden van zijn verantwoordelijkheid als voorzitter van de raad van bestuur van Corelio). Het voorstel van Dassault ligt in aangepaste versies overal in Europa op tafel. 2010 wordt een jaar van voortschrijdend inzicht, ook in België. De verzuchting dat er 'iets moet gebeuren' zal ook bij ons tot een politiek compromis leiden.