Afgebeursd

Reeds 148 dagen is een aantal vrouwen en mannen druk in de weer met de onderhandelingen voor een nieuwe federale Belgische regering. Een Belgisch record dat ver uit de buurt van Europese topprestaties blijft: het duurde in 1977 welgeteld 208 dagen om de eerste regering Van Agt te vormen. (Zie hierover de zeer goede blog van Trends-Tendances-journalist Jean Yves Huwart http://www.jeanyveshuwart.be/)

Vergeleken bij die slopende maraton is de beurs eerder een gezondheidswandeling. Toch ziet ook de harde kern beursgangers er na ruim een week onder de spots behoorlijk afgebeursd uit. Nu volgen er gelukkig enkele relatief kalme dagen en vanaf donderdag gaat het in een strak tempo en vol enthousiasme naar de finish. In andere omstandigheden zou men die toestand omschrijven als het Stockholmsyndroom, waarbij gegijzelden sympathie ontwikkelen voor de gijzelnemers. Uitgevers hebben echter een alibi: ze maken promotie voor het boek.

Ikzelf maak van de gelegenheid gebruik om zoveel mogelijk te observeren, te luisteren en te vragen. Wat lezen mensen graag en waarom? Het is een oefening in psychologie van de koude grond, maar uitgeven is dan ook geen exacte wetenschap. Ik ken geen enkel tevredenheidsonderzoek bij pakweg romanlezers.

En in tegenstelling tot andere media kan het boekenvak zich niet verlaten op meetinstrumenten die het lezersbereik in kaart brengen. In België wordt het bereik van de pers gemeten door het CIM (Centrum voor Informatie over de Media), op basis van steekproeven. Dat is uiteraard voor een boek niet haalbaar. Vast staat dat er veel meer wordt gekocht dan dat er wordt gelezen. Dat is zowel in economisch als cultureel opzicht een goede zaak.

Ontlezing is erg, maar ontkoping zou een ramp zijn. Als mensen hun koopgedrag zouden afstemmen op hun werkelijke behoefte, dan zijn we snel rond. Een uitgeverij is gelukkig geen nutsvoorziening. En de Boekenbeurs al helemaal niet. Mensen willen boeken kopen, maar hoeven het niet te doen. Het kan in dat opzicht geen kwaad om De infantiele consument van Samuel Barber te lezen. Het vrijetijdsaanbod is geëxplodeerd, waardoor consumptie veel meer dan vroeger op gang wordt gebracht door aantrekkelijkheid, zeker bij boeken.

Harold Polis